×

همایون محمدنژاد
دوستی دیار هورامان با طبیعت

  • کد نوشته: 17609
  • ۱۴۰۰-۰۶-۰۳
  • 1885 بازدید
  • ۰
  • آوای باینگان: در کردستان و به خصوص دیار زیبایی هورامان، همه ساکنان طبیعت با همدیگر انس والفت داشته تاجایی که دوستی دیرین آنها در شعر وترانه ونغمه های شاعران ،هنرمندان و آوازخوانان محلی  پژواک دارد.
    دوستی دیار هورامان با طبیعت
  • پایگاه خبری آوای باینگان– در نگاه هر کسی به طبیعت، زاویەهای زیبای زیادی پیرامون ذهن و مخیلەی او دور می زند و چون نگارەای زیبا در دیدگانش نقش می بندد.

    هرازچندگاهی و به قصد سیر و تماشا از گل و گیاه ، کوه، چشمه و رود و تمامی زیبایی های درون طبیعت راهی دیاری تماشایی می شویم که محو نگاه و رنگ و صدا و آواز پرندگان و جانداران و جریان رود و چشمەهایی که در دامنه کوه یا از زیر صخره ای بزرگ می جوشد هر چشمی را شیفته و هر گوشی را فریفته خود می کند.

    طبیعت بکر را ویژگی های طبیعی و جاندران و پرندگان و شگفتی های آن زیباتر و رۇیایی تر می کند ،که اگر چنان نباشد از بکر و دست نخورده بودن طبیعت هیچ لذت و خرسندی عایدمان نمی شود.

    حیات وحش از جلوەهای زیبایی و بکربودن منطقه ای به شمار می رود و اگر خطری ساکنان آن را به خطر بیاندازد فاجعەای زیست محیطی وغیر قابل جبران بوده و زیست جانوری در معرض نابودی قرارمی گیرد.

    فعالیت در محافظت از این زیستگاەها وظیفه همگان به خصوص مدافعان اصلی آن در اداره محیط زیست بوده هرچند که صیانت از همه مکان هایی این چنین، بر همه واجب و ضروری می باشد.

    طبیعت بکر با تنوع جانوری و گونه های جاندارانش زیبایی دوچندان دارد که همساز و همنوا با طبیعت دلنشین و روح افزا بوده تا آنجایی که بدون حضور هر کدام جلوه زیبایی و زندگی واقعی میسر نخواهد بود و برماست که نسبت به صیانت و نگاهبانی از آن همت گماریم.

    در کردستان و به خصوص دیار زیبایی هورامان، همه ساکنان طبیعت با همدیگر انس و الفت داشته تا جایی که دوستی دیرین آنها در شعر و ترانه و نغمه های شاعران ،هنرمندان و آواز خوانان محلی  پژواک دارد.

     در آفرینش موجودات و زیبایی های جهان و هرآنچه در آن است، تأمل و اندیشه کنیم؛ طبیعت الهام بخش انسان و جانداران این کره خاکی می باشد و هر جاندار و جنبندەای از روزنه چشم و نگاه ژرف و سگال پرواز خویش؛ طبیعت را الهام بخش ترنم و نغمه و آهنگ همدلی و همزبانی و صیانت از خود می داند و خیلی از نتیجه و ماحصل این وابستگی رهاورد و توشه زندگی را زیبا و رنگین تر کرده است.

    احساس طبیعت دوستی اهالی هورامان زبانزد بوده تا جایی که در ترنم سروده ها و شعرهای شاعران، این دوستی و آشتی به اوج می رسد.

    طبیعت و سرزمین بکر طبیعی شهرت جهانی دارد و دوستی و همنشینی مردم این دیار با طبیعتش بیشتر تداعی پیدا کرده تا جایی که هورامان را گنج و بهشت گمشده طبیعت نام نهاده اند.

    هورامان که از وجه تسمیه آن معانی مختلفی بیان شده، قرار گرفتن این دیار در کوهستان و قلعه مانند با کوهستان ها و قلەهای گردنکش، طبیعت همچون دوستی دیرین با الهام از شعر شاعران و نوای آواز: “سیاچەمانه” هنرمندان آوازخوان محلی را با چشم دل و گوش بصیرت می توان دید و شنید.

    در وجه تسمیه از هورامان به معنای قلعه و حصار بلند و محکم نام برده شده و پناهگاه و دژی مستحکم در برابر دشمنان به سرزمینش بوده است.

    تأثیرپذیری شاعران و هنرمندان از طبیعت و نعمت های طبیعی در منطقه هورامان به اوج خود رسیده تا جایی که شاعر از کبک کوهستان هورامان و ترنم صدای آن در آرامش روح و روان ساکنان آن را به اوج رسانده و تصویری زیبا و خیال انگیز، در ذهن شنونده و خواننده نقش می بندد.

    بلندای طبیعت دوستی منطقه و بیان صور خیالی در شعر شاعران تجلی خاص پیدا کرده و این نمادها در اشعار مولوی و بیسارانی و صیدی هورامی و میرزا عبدالقادر پاوەایی به اوج می رسد.

    احساس آشتی و دوستی و انس با طبیعت در کار هنرمندان و صنعتگران و سازندگان صنایع دستی هم نمونەای از داشتن دوستی دیرینه این دیار با طبیعتش می باشد.

    صنایع دستی که از چوب طبیعت وسایل خوراک و پوشاک خود را تأمین می کنند و رهاورد و سوغاتی ارزشمند از مردم گذشته هورامان برای کسانی است که به این دیار سفر می کنند از آن جمله: کلاش(گیوه بافی)، چوخەورانک (کت و شلوار محلی) ،انواع وسایل قاشق، چنگال، کاسه، چاقو، سبد و… که هر کدام نشان از این دوستی را به منصە ظهور می رساند.

    از دیگر نمادهای طبیعی در بافت و معماری هورامان تجلی پیداکرده و آن هم تأسی گرفته از بافت خشکی صخرە های استوار هورامان در معماری سنگی بدون سیمان و مصالح ساختمانی امروزی با الهام از نمادهای موجود در سنگ های طبیعی و رنگ های شاد چون: رنگ آبی (آسمانی) در ساخت پنجره خانەهای مسکونی دال بر صفای دل و زلالی و یکرنگی و ملایمی مردم دیار اهورایی هورامان می باشد.

    البته درگذشته نصب شاخ و سر گوزن و بزکوهی و جثه زیبا و پرهای زیبای کبک بی جان مرسوم بوده که اکنون انجام این گونه کارها عیبی بس بزرگ است، چندی پیش بود که آقای احمد عزیزی شکارچی اهل روستای درکی هورامان با شکستن اسلحه و قفس شکارش و رهاکردن و آزادی پرنده‌هایش، نامش طنین انداز شد.

    اقدامات انجمن چیای مریوان، ژیوای پاوە جهت صیانت از طبیعت منطقه در نوع خود بی نظیر بوده امید که شاهد رشد فکری همه قشرهای جامعه باشیم.

    نمادهای زیبایی طبیعت جانوری (ژه‌ره‌ژ، به‌ق،چێڵی) و گوزن ،غزال، آهو و بزکوهی (که‌ڵ نه‌چیر و ئاسک و…) که ماندگاری و ادامه بقایشان مایه سرسبزی و زنده بودن طبیعت بکر دیارهورامان می باشد.

    جانبخشی به پرندگان و جانداران طبیعت و بیان شادی و مصائب و اقدام شکارچیان (راوچی)در دیوان شعری و نوارهای هنرمندان و ترانەخوانان بسیار دیده و شنیده می شود.

    وجود حیوانات و پرندگان بومی و تلاش و اهتمام در ابقای نسل آنها و توسعه و تداوم پوشش گیاهی و صیانت زیست محیطی بسیار مهم بوده تا جایی که به زیستگاه طبیعی لطمات جبران ناپذیری خواهد آمد که حسرت روزهای گذشته افکارمان را پریشان می کند.

    منبع: هاژه

    نویسنده: همایون محمدنژاد
    منبع: هاژه

    نوشته های مشابه

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *