شب یلدا در بین کوردها به شب چله معروف است، در فرهنگ کردها به معنای آغاز زمستان و طولانی‌ترین شب سال است که به عنوان بلندترین شب سال شناخته می‌شود، در میان کردها نیز با آداب و رسوم خاصی گرامی داشته می‌شود. این شب به عنوان نماد آغاز زمستان و تولد دوباره خورشید، (طولانی تر شدن روز)به دورهمی‌های خانوادگی اختصاص دارد.
این شب به دلیل ویژگی‌های خاص خود، دارای اهمیت ویژه‌ای در میان کردها و دیگر اقوام ایرانی است.
در زبان کردی، “چله” به معنای چهل روز است و اشاره به چهل روز نخست زمستان دارد. این شب، نشانه‌ای از تغییر فصل و شروع روزهای بلندتر پس از یلدا است. کردها در این شب به جشن و شادی می‌پردازند و با برگزاری دورهمی‌های خانوادگی، به استقبال زمستان و زندگی جدید می‌روند.
از دیگر معانی شب چله در فرهنگ کردها می‌توان به:
۱. تجلی عشق و دوستی: شب چله فرصتی است برای تجدید پیوندهای خانوادگی و دوستانه. افراد با هم جمع می‌شوند و لحظات خوشی را در کنار یکدیگر سپری می‌کنند.
۲. نماد امید و روشنی: با روشن کردن شمع و چراغ، کردها به نشانه امید به آینده و روشنایی در دل تاریکی‌های زمستان این شب را جشن می‌گیرند.
۳. آغاز فصل جدید: این شب نشان‌دهنده آغاز فصل جدیدی از زندگی و تغییرات در طبیعت است.
شب چله در فرهنگ کردها به عنوان شبی پر از محبت، دوستی، و امید به آینده در نظر گرفته می‌شود و نمادی از پیوندهای عمیق انسانی است.
۱. جمع خانواده: در شب یلدا، خانواده‌ها دور هم جمع می‌شوند و به برگزاری مراسم شادی می‌پردازند. این دورهمی‌ها معمولاً شامل اعضای نزدیک خانواده و دوستان است.
۲. غذا و خوراکی‌ها: سفره یلدا با میوه‌های فصل زمستان مثل هندوانه، انار، خرما ( پر قصر شیرین و …)و خشکبار تزئین می‌شود. هندوانه به عنوان نماد گرما و جشن چله تابستان و انار به عنوان نماد زندگی و باروری و جشن مهرگان در این شب اهمیت دارند.
۳. قصه‌گویی و شعرخوانی: یکی از رسوم زیبای شب یلدا، قصه‌گویی و شعرخوانی مخصوصا داستان های شاهنامه کوردی است. بزرگ‌ترها داستان‌های قدیمی و حکایات را برای جوان‌ترها تعریف می‌کنند و این امر به تقویت پیوندهای خانوادگی کمک می‌کند.
۴. فال دفتر نوروز: در برخی مناطق، فال دفتر نوروز نیز در این شب رواج داردمخصوصا در بین مردم یارسان. افراد با خواندن اشعار دفتر نوروز، به دنبال نشانه‌ها و پیام‌هایی برای آینده خود می‌گردند.
۵. شمع‌ها و چراغ‌ها: روشن کردن شمع و چراغ در این شب به نشانه روشنایی و امید به آینده بهتر و شکستن سرمای زمستانی است که انجام می‌شود.
شب یلدا در فرهنگ کردها به عنوان فرصتی برای تجدید پیوندهای خانوادگی و ابراز محبت به یکدیگر شناخته می‌شود و یادآور اهمیت خانواده و سنت‌ها در زندگی روزمره است.
فریبرز عزیزی
دیدگاهتان را بنویسید