به گزارش آوای باینگان به نقل از فارس، در حالی‌که شیوع ویروس کرونا در مسیر ۱۰ ماهگی در حال پیش روی است، با خود به قهقرا بردن صنایع دستی را نیز به همراه دارد. این روزها نه تنها شیوع ویروس کرونا، بازار فروش صنایع دستی و صادرات را ضربه فنی کرده، بلکه گرانی مواد اولیه نیز موجب خاموش شدن چراغ کارگاه‌های تولیدی در این عرصه شده است. در این بین، گیوه‌بافان کرمانشاهی نیز با پای لنگی روبرو هستند که آن‌ها را روز به روز نسبت به آینده ناامیدتر می‌سازد.
صنایع دستی، تنها یک هنر نیست که از نسلی به نسلی دیگر رسیده بلکه یک پایه هویتی ما است. هویتی که با آن می‌توانیم سر پا بمانیم و در صورت هرگونه فراموشی و صدمه دیدن‌ها، این مای وجودی تک تک افراد است که ضربه می‌خورد.
کلاش، گیوه محلی یا همان کفش دست‌ساز کُردی است که صدها سال پیش مردم این منطقه از الیاف طبیعی آن را بافته و استفاده کرده‌اند، گیوه از دو لایه اصلی زیرین و لایه رویه، با نخ‌های مخصوص و الیاف طبیعی بافته می‌شود و علاوه‌بر استفاده در داخل کشور به کشورهای خارجی هم صادر می‌شود. این محصول یکی از صنایع دستی استان کرمانشاه است و به راستی که این هنر خاص مناطق زاگرس‌نشین کشور، توانسته اشتغال‌زایی را به‌صورت خانوادگی ایجاد کند و نسل به نسل و سینه به سینه منتقل شود.
هنر کلاش‌بافی، هویت‌ساز و درآمدزا، اما نیازمند حمایت و زیرساخت‌های فروش به‌روز است اما این روزها این هنر به سمت و سوی دیگری رفته است.
در حالی که شیوع ویروس کرونا در مسیر ۱۰ ماهگی در حال پیش روی است، با خود به قهقرا بردن صنایع دستی را نیز به همراه دارد. این روزها نه تنها شیوع ویروس کرونا، بازار فروش صنایع دستی و صادرات را ضربه فنی کرده بلکه گرانی مواد اولیه نیز موجب خاموش شدن چراغ کارگاه‌های تولیدی در این عرصه شده است. در این بین، گیوه‌بافان پاوه ای نیز با پای لنگی روبرو هستند که آن‌ها را روز به روز نسبت به آینده ناامیدتر می‌سازد.
در این خصوص، پای صحبت‌های دو گیوه باف کرمانشاهی؛ یاسر شبرنگ و باقر کاکی نشستیم که در ادامه متن این گفتگوها را می‌خوانید:نه فروشی داریم و نه پولی!
«یاسر شبرنگ» که یک کارگاه گیوه زیره پارچه‌ای در شهرستان پاوه کرمانشاه دارد، در گفتگو با خبرنگار فارس با بیان اینکه هنر گیوه‌بافی را از سنین بسیار پایین آموخته است، گفت: پدرم چندین سال است که در این عرصه فعالیت دارد و بنده نیز سال‌ها است که در این هنر فعال هستم.
این گیوه‌باف اهل پاوه با بیان اینکه در حال حاضر وضعیت گیوه‌بافی به زیر صفر رسیده، مطرح کرد: متاسفانه نه فروشی داریم و نه پولی!
وی با تصریح براینکه سال‌های گذشته در مسیر صادرات گیوه‌هایمان نیز به نحو مناسبی در حال پیشرفت بودیم، گفت: دو سال پیش حدود ۳ هزار جفت گیوه را به اربیل صادر کردیم درحالی که امسال، ۱۰ جفت گیوه هم برای عراق صادر نکرده‌ایم.
شبرنگ در ادامه صحبت‌های خود از گرانی مواد اولیه در ساخت گیوه نیز گلایه کرد و گفت: متاسفانه در حال حاضر تمامی مواد اولیه گران شده و قیمت‌های افزایشی بسیاری را در آن‌ها شاهد هستیم.
وی در این زمینه تشریح کرد: قیمت نخ که به صروت هر بقچه ۴ و نیم کیلوگرمی است را سال گذشته بالغ بر ۱۵۰ هزار تومان و امسال بالغ بر ۳۰۰ هزار تومان خریداری می‌کنیم و این روند، هم چنان نیز افزایشی است.
شبرنگ ضمن گلایه‌مندی از وضع موجود، اظهار کرد: در گذشته در کارگاه تولیدی خود بالغ بر ۱۰۰ تا ۲۰۰ نیروی کار داشتیم اما هم‌اکنون ۵ تا ۱۰ نفر با ما کار می‌کنند. تسهیلات را گرفتیم و آن را به طلبکارانمان دادیم.
وی در ادامه، در خصوص دریافت تسهیلات حمایتی در ایام کرونا نیز عنوان کرد: تسهیلات را گرفتیم و آن را به طلبکارانمان دادیم.
این گیوه‌باف اهل پاوه در پایان صحبت‌های خود بیان کرد: به خاطر وضعیت موجود، یکی از آرزوهایم این است که بمیرم و آرزوی دیگرم این است که مهاجرت کنم.مشکلاتمان بسیار استباقر کاکی، در بازار سنتی کرمانشاه یک کارگاه تولید گیوه زنانه دارد.
وی در گفتگو با خبرنگار فارس با بیان اینکه در حال حاضر به سبب محدودیت‌های کرونایی، بازار تعطیل و کارگاه ما نیز تعطیل شده است، گفت: مشکلاتمان بسیار است.
این گیوه‌باف کرمانشاهی ادامه داد: کار وحرفه ما، صنایع دستی بوده و عرضه و فروش صنایع دستی به حضور گردشگران مرتبط است اما این روزها، که گردشگری نیست، شغل ما در معرض تعطیلی قرار دارد.
کاکی با بیان اینکه در گذشته، کارگاه تولیدی ما به صورت غیرمستقیم برای ۱۵۰ نفر و به صورت مستقیم برای ۴ نفر اشتغال ایجاد کرده بود، اظهار کرد: متاسفانه در حال حاضر، افرادی که با ما کار می‌کردند، بیکار شده اند.فروشمان، زیر صفر است!
وی خاطرنشان کرد: در سال‌های گذشته به کشور عراق صادر داشتیم و بازار فروشمان نیز مناسب بود اما هم‌اکنون از اسفندماه ۱۳۹۸ تاکنون پس از گذشت چندین ماه، صادراتی نداریم و فروشمان حتی زیر صفر است!
این گیوه‌باف کرمانشاهی ضمن ابراز ناراحتی بیان کرد: در حال حاضر از جیب مان می‌خوریم و درآمدی نداریم.
کاکی در بخش پایانی صحبت‌های خود با بیان اینکه ۳۰ سال است که در این حرفه مشغول به فعالیت است، به گرانی مواد اولیه نیز اشاره کرد و افزود: متاسفانه علاوه بر مشکلاتی که شیوع ویروس کرونا برایمان به همراه داشته است، با گرانی ۳۰ تا ۴۰ درصدی مواد اولیه مورد نیازمان از قبیل زیره، چسب، نخ و غیره نیز روبرو هستیم.
صنایع دستی ریشه در هویت و تاریخ دارند و این در هم تنیدگی‌های آن‌ها با زندگی موجب شده تا در برابر ناملایمات همواره بتوانند سر پا بمانند اما این روزها، گویی گرانی مواد اولیه و عواقب شیوع ویروس کرونا در سایه بی توجهی‌های مسئولین، کمر همت را برای از بین بردن آن بسته است! و به راستی که شمشیرها از رو بسته شده و قدم‌ها برای به زوال کشیدن صنایع دستی محکم برداشته می‌شود…موضوعی که در کنار بیکاری‌های هنرمندان این عرصه، با خود بخشی از هویت‌های ما را نیز مخدوش می‌سازد!
گیوه یا کلاش بخشی از پوشش سنتی کردهاست که از هزاران سال قبل از سوی این مردم مورد استفاده قرار می‌گرفته و هنوز هم استفاده می‌شود اما هم‌اکنون، تنها می‌توان پای دغدغه‌های فعالین این عرصه که هنرمندان این مرز و بوم محسوب می‌شوند، نشست!
جای خالی بازارچه‌های مرزی مناسب، نبود برنامه‌ریزی‌های انعطاف‌پذیر در جهت کمک به بخش تولید و صادرات گیوه کرمانشاه همه و همه موجب شده است که ناامیدی هنرمندان این عرصه را شاهد باشیم.
خاموش شدن چراغ کارگاه‌های تولیدی صنایع دستی کرمانشاه به معنای روبرو شدن مستدام این استان با غول بیکاری است. موضوعی که گویی برای مسئولین این استان امری طبیعی شده و آن‌قدر این فرآیند عادی‌سازی شده است که بیکاری بخش جدایی‌ناپذیر کرمانشاه تلقی می‌شود.
هنر گیوه‌بافی در استان کرمانشاه، نسل به نسل زنده مانده و خانه به خانه اشتغال برای زنان و مردان در همه سنین را به ارمغان آورده است؛ امید که در حال حاضر که فراموشی این عرصه در مسیر ۱۰ ماهه شدن است، فکری منعطف نسبت به این عرصه داشته باشیم و هرچه سریع‌تر قدمی در مسیر حمایت از هنرمندان و فعالان این عرصه برداشته شود تا شاهد آثار جبران‌ناپذیر این عرصه نباشیم و وضعیت به نحوی پیش نرود که هیچ چیز از این هویت برایمان باقی نماند.
دیدگاهتان را بنویسید