◾️ محیط زیست و نگاه عاطفی به آن
یک دسته از طرفداران محیط زیست به محیط زیست بعنوان یتیمی نگاه می کنند که نیازمند مواظبت و نوازش است و خوردن مالش جرم و گناه محسوب می‌شود. این نوع نگاه یعنی گذاشتن محیط زیست در طاقچه و بکر نگهداشتن آن که هرگونه فعالیت ولو در جهت آبادانی آن نادرست است.
◾️نگاه ارث و میراثی به محیط زیست
گروه دیگر به محیط زیست بعنوان ارث نگاه می کنند که خود به دو دسته تقسیم می شوند.
▫️دسته اول با دیدگاه انسان محوری محض در تلاش هستند، حداکثر بهره و حض خود را از آن ببرند و تا می توانند از آن بهره برداری کنند و چیزی برای نسل‌های بعد برجایی نگذارند که طرفداران رشد اقتصادی صرف، در این گروه هستند.این گروه میراث دارانی هستند که بعنوان مال باد آورده به میراث می نگرند و جز مصرف بی رویه، کار خاصی انجام نمی دهند و آن را برباد می دهند.
▫️دسته دوم هم گرچه انسان محور هستند، ولی مسئولانه تر به طبیعت و محیط زیست نگاه می کنند و سعی می کنند آنقدر بخورند که نسل بعدی هم بتوانند به همان میزان بخورد. این گروه طرفداران و طراحان توسعه پایدار هستند. این گروه میراث داران عاقلی هستند که ارزش میراث گذشتگان را بخوبی درک و به فرزندان خود انتقال می دهند. این گروه قائل به محدودیت منابع هستند و ادامه برخورداری برابر نسل‌ها را در گروه کاهش دست اندازی به منابع و محیط زیست می دانند. در دنیای امروز این دیدگاه طرفداران زیادی دارد.
◾️ نگاه امانتداری
◾️گروه سوم به نوعی انسان محور هستند و از نظر آنها انسان دارای کرامت و جایگاه والایی است اما تفاوت بینش عمیقی با دیگران دارند.
این گروه در ابتدا به محیط زیست بعنوان آیات الهی و ابزار ارتباط و شناخت خالق می دانند و سپس بعنوان امانت نگاه می کنند.
این نگاه به معنی آن است که این جهان و محیط زیست صاحب و مالک دارد و دستورالعمل نحوه زندگی بر روی آن را بیان نموده و اگر چه شاید عین امانت را طلب نکند ولی نحوه بکارگیری آن برایش مهم و از آن پرسش می کند.
این گروه محیط زیست را به قول امروزی ما رهن نموده‌اند و مرهون و شئ به امانت گذاشته را نزد صاحب ملک سرنوشت ابدی و آینده خویش می پندارند.
بنابراین این نوع نگاه به محیط زیست نگاهی متعالی است. بدان جهت متعالی می خوانم چون هم در پی رفاه و آسایش بر روی آن هستند و می خواهند از طریق آن رفاه دنیای دیگر خود را تامین نمایند. در مباحث دینی این مفهوم را از دعای ربنا آتنا فی الدنیا حسنه و فی آلاخره حسنه می توان بخوبی درک نمود.
البته اعتراف می کنم در عصر توسعه و رشد سریع اقتصادی و افزایش تصاعدی جمعیت انسان، نه داعیان دین ، نه مروجان خداپرستی و نه مدعیان دینداری نتوانسته اند این مفاهیم و معانی را به درستی درک و برداشت کنند. چنانکه تاکنون امانتدار خوبی نبوده اند و همین امر شاید موجب گردد، مال به گروگان گذاشته نزد صاحب ملک را از دست بدهند.
◾️نتیجه
به جهت ضرورت تداوم حیات و نیاز مبرم انسان به انرژی نگاه عاطفی یتیم محور نمی تواند مطلوب باشد و احتمالا این نگاه جز حس ترحم و زیبایی شناختی را انسان را تامین نمی کند.
نگاه دسته اول گروه دوم یعنی نگاه ارث و میراثی و رشد بی حد و مرز اقتصادی هم موجب تباهی و فساد و استثمار و تبعیض درون نسلی و بین نسلی می گردد و شاهد آنچه خواهیم بود که هستیم.
البته دسته دوم این گروه هم به دلایل مختلف، نمی توانند مانع بهره‌برداری بی حد و حصر گروه رشد گرا باشند. بنابراین فعالیت‌هایشان ابتر می ماند.
از نگاه امانت محور، ما باید برای باز پس گیری درجه احسن تقویمی و کرامت خود بر روی این جهان و طبیعت و محیط زیست تلاش کنیم، چنان رفتار کنیم که با کسب نمره احسن عمل ، به انجا برگردیم.
به این ترتیب توازن هستی با حضور انسان مسئول و پاسخگو در برابر سازنده و به ودیعت گذارنده – منطبق بر اصول مهندسی اولیه آن حفظ و همه نسل‌های بشر – می توانند به شرط حفظ ارتباط دائم با خالق و چنین نگاهی از منافع آن منتفع گردند.
از سویی کسانیکه در جهت حفظ توازن هستی مبتنی بر خالق و مخلوقی تلاش می کنند از به نتیجه نرسیدن تلاش‌هایشان مأیوس و سرخورده نخواهند شد. چرا که، امید دارند به جهت انجام صالح و نوع رفتار مسئولانه در برابر خالق و مخلوق و خود، مأجور باشند.
دیدگاهتان را بنویسید