به گزارش آوای باینگان به نقل از ایرنا، در دل جنگلهای سترگ زاگرس، درختان بلوط که نماد استقامت و سرزندگی هستند، این روزها با تهدیدی خاموش و مخرب روبرو شدهاند، پدیدهای که سالهاست در سایه جهل یا طمع برخی افراد، به جان این میراث طبیعی افتاده و به «شوکه» معروف شده است.
در حالی که برخی سودجویان به بهانه خواص دارویی و گاهی غذایی، اقدام به سرشاخهزنی و تخریب این درختان کهنسال میکنند، تحقیقات علمی نشان میدهد “شوکه” فاقد هرگونه ارزش درمانی بوده و در واقع واکنش دفاعی درخت در برابر آفات است که میتواند به فاجعهای زیستمحیطی در اکوسیستم حساس زاگرس منجر شود.
با وجود هشدارهای مکرر مسوولان، متأسفانه برداشت «شوکه» از درختان بلوط همچنان ادامه دارد و ضربه های جبرانناپذیر بر پیکر اکوسیستم ارزشمند زاگرس وارد میآورند.
خواص دارویی شوکه یک باور کاملا غلط است
کارشناس مسوول واحد بهره برداری از محصولات فرعی جنگل و مرتع اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمانشاه در این زمینه به ایرنا گفت: «مان شوکه» که از میوه درختان بلوط ایرانی استحصال می شود، حاوی ترکیبات قندی است که عده ای افراد سودجو و منفعت طلب با یک تصور غلط و ریشه دار مبنی بر دارویی بودن آن خسارت زیادی به درختان بلوط ( با قطع شاخه و در مواردی قطع تنه جهت برداشت میوه و از بین بردن خود میوه) وارد می کنند.
وحید عزیزی با بیان اینکه جنگل های بلوط با کارکرد دیوار سبز در برابر هجوم ریزگردها نقش مهمی در تامین امنیت زیستی کشور ایفا میکند افزود: این جنگل ها علاوه بر کارکردهای اکولوژیک، تفرجگاهی، سلامت روان نقش مهمی در اقتصاد و معیشت جنگل نشینان مناطق زاگرس به ویژه تامین ۴۰ درصد از آب شیرین کشور را دارد.
وی یادآور شد: متاسفانه عدهای افراد سودجو و ناآگاه به بهانه داشتن خاصیت دارویی شوکه اقدام به سر شاخه زنی و قطع تنه درختان و از بین بردن میوه بلوط میکنند و گاها مشاهده میگردد خانواده های بومی استان و استان های همجوار که جهت جنگل گردشی و تفرج به عرصه های جنگلی آمده اند اقدام به برداشت غیر اصولی میوه بلوط و تهیه شوکه و ایجاد آتش در جنگل می کنند که این عمل خلاف قانون بوده و خسارات جبران ناپذیر به اکوسیستم منطقه وارد می کند.
اهمیت فرهنگ سازی و اطلاع رسانی برای صیانت از جنگل ها
کارشناس مسوول واحد بهره برداری از محصولات فرعی جنگل و مرتع اداره کل منابع طبیعی استان تاکید کرد: فرهنگ سازی و اطلاع رسانی صحیح می تواند نقش کلیدی در جلوگیری از ادامه این تخریب و صدمات به جنگلهای استان داشته باشد و از نابودی این میراث گران بها وحفظ آن برای نسل های آینده اقدام گردد.
عزیزی ادامه داد: اداره های منابع طبیعی نیز با بر قراری گشت های شبانه روزی و بازدید های میدانی و استناد به قوانین و مقررات مربوطه با متخلفین در این زمینه از طریق مراجع قضایی برخورد می کنند که در نهایت با توجه به نیاز بیشتر زاگرس به مراقبت و احیا، بدلیل تغییرات اقلیمی،کاهش بارندگی و آتش سوزی از همیاران و دوست داران طبیعت تقاضا می شود هرگونه تخلف، تخریب، برداشت غیراصولی و قطع درختان جنگلی با شماره تلفن رایگان ۱۵۰۴ اطلاع رسانی نمایند.
«شوکه» درخت بلوط، نه یک گنجینه درمانی، بلکه زخمی بر تن طبیعت است که طمع انسانها آن را عمیقتر میکند، حفاظت از جنگلهای زاگرس، مسئولیتی همگانی است که نیازمند توجه، همکاری و برخورد جدی با هرگونه اقدامی است که این گنجینه طبیعی را به خطر اندازد.
وجود ۵۲۸ هزار هکتار اراضی جنگلی در کرمانشاه
جنگلهای زاگرس با گستردگی در ۹ استان کشور و ۶ میلیون هکتار مساحت ۴۰ درصد جنگلهای ایران را تشکیل میدهد که حدود ۷۰ درصد تیپ گونههای آن را بلوط شامل میشود؛ این پهنه جنگلی به دلیل آن که وسیعترین و اصلیترین رویشگاه گونههای مختلف بلوط ایران محسوب می شود از اهمیت بسیار ویژهای برخوردار است.
جنگلهای بلوط منطقه زاگرس از منتهیالیه شمال غربی ایران در استان آذربایجان غربی آغاز و سپس استانهای کرمانشاه، ایلام، چهارمحال و بختیاری، خوزستان و لرستان، کهگیلویه و بویراحمد و فارس را طی میکند که در بین ۱۱ استان واقع در ناحیه رویشی زاگرس، استانهای فارس، لرستان و خوزستان مقامهای اول تا سوم را از نظر وسعت رویشگاههای جنگلی و درختی به خود اختصاص داده اند.
بلوط مهمترین و فراوانترین گونهٔ درختی موجود در غرب ایران به ویژه منطقه زاگرس محسوب میشود، سلسه جبال زاگرس وسیعترین و اصلیترین رویشگاه گونههای مختلف بلوط بوده و به همین دلیل این منطقه از اهمیت بسیار ویژهای برخوردار است.
حوزه سرزمینی استان کرمانشاه ۲.۵ میلیون هکتار هست که از این میزان حدود یک میلیون و ۶۳۰ هزار هکتار اراضی منابع طبیعی است که از این مساحت نیز بیش از ۵۲۸ هزار هکتار اراضی جنگلی و حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار هکتار تقریبا به صورت مرتعی است.
